تاثیر ژنتیک و شرایط محیطی در بروز خودکشی، لزوم آموزش مهارت های اجتماعی در مدارس و دانشگاه ها - مهسان بلاگ

دکتر مصطفی حمدیه همزمان با روز جهانی خودکشی در گفت وگو با خبرنگاران، با بیان اینکه پدیده خودکشی مانند همه اختلالات عصبی - روانی یک بیماری است، گفت: خودکشی از نظر آسیب شناسی و علت شناسی مبانی بیولوژیک داشته و مانند باقی اختلالات عصبی از جمله افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیت و ... استعدادی در این زمینه در فرد و سابقه خانوادگی وی وجود دارد.

تاثیر ژنتیک و شرایط محیطی در بروز خودکشی

وی با بیان اینکه عوامل محیطی در بروز استعداد خودکشی دخیل است، اضافه نمود: ژنتیک و شرایط محیطی نیز می تواند آسیب پذیری فرد را تشدید کند. بنابراین اگر استعداد خودکشی و یا اختلالات اعصاب و روان در خانواده ای وجود دارد، سایر اعضای خانواده باید حتما به مشاور یا متخصصان بهداشت روان مراجعه نموده و از بروز مسائل در آینده پیشگیری نمایند.

وی با بیان اینکه وجود اختلالات روانی در فرد به معنای وقوع صد در صد خودکشی نیست، گفت: وجود اختلالات ژنتیکی و بیولوژیکی به این معناست که فرد با استعدادی در این زمینه متولد گردیده، اما معنای این استعداد، انجام خودکشی نیست، بلکه پتانسیلی است که فرد داشته و عمدتاً در بیماری های خلقی مانند افسردگی، دوقطبی و اسکیزوفرنی احتمال بروز خودکشی وجود دارد.

استعداد خودکشی زمینه ژنتیکی و بیولوژیکی دارد

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه تمام بیماران مبتلا به افسردگی تمایل به خودکشی ندارند، گفت: بیماری که استعداد خودکشی دارد، حتما از نظر ژنتیک و بیولوژیک زمینه هایی داشته است.

وی با اشاره به برخی از عوامل محیطی دخیل در این مساله، اظهار کرد: فشار روانی، استرس، فشار اجتماعی و تنش های خانوادگی برخی از عواملی هستند که شرایط را تشدید نموده و فرد را به سمت خودکشی سوق می دهند؛ در واقع ترکیبی از استعداد، ژنتیک و عوامل محیطی این استعداد را در فرد بیدار می نمایند.

حمدیه در ادامه توضیح داد: شکی نیست فردی که استعداد بیماری اعصاب و روان دارد، هر چقدر در محیطی آرام تر پرورش یابد و شیوه های مقابله و مدیریت استرس، کنترل خشم، مهارت های اجتماعی و روابط بین فردی را آموزش ببیند، به نحو مطلوب تری می تواند مسائل و گرفتاری های زندگی را مدیریت کند.

ضرورت آموزش مهارت های اجتماعی در مدارس و دانشگاه های کشور

وی با اشاره به ضرورت آموزش مهارت های اجتماعی در مدارس و دانشگاه های کشور، بیان کرد: اگر نوجوانان و جوانان از سنین کودکی و پیش دبستانی با مهارت های زندگی اجتماعی آشنا گردیده و شیوه صحیح برخورد با مسائل را آموزش ببینند، مطمئنا در برابر سختی ها و مسائل واکسینه گردیده و بهتر می توانند مسائل را مدیریت نموده و طبعا کمتر گرفتار افسردگی و اختلالات دو قطبی می شوند.

وی با بیان اینکه آموزش این مهارت ها وظیفه سنگینی بر دوش محیط های آموزشی همچون مدارس و دانشگاه ها و خانواده هاست، بیان کرد: هر چقدر افراد در زمینه مهارت های اجتماعی و بین فردی و همچنین مدیریت استرس پخته تر و مطلع تر باشند، شکی نیست که این اختلالات کمتر می گردد.

ضرورت گنجاندن تست های روانشناسی در شروط پیش از ازدواج

این عضو هیات علمی دانشگاه در بخشی دیگر از این گفت وگو با تاکید بر اهمیت پیشگیری از ازدواج افرادی که زمینه بیماری های اعصاب و روان و خودکشی در هر دو خانواده وجود دارد، گفت: از آنجا که این مساله زمینه ژنتیکی دارد، بنابراین زوجین باید در زمان ازدواج به این مساله دقت نمایند؛ چراکه در صورت وجود این سوابق در دو خانواده، مطمئنا این استعداد ژنتیکی در فرزندان این افراد جمع گردیده و عواقب جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.

وی با اشاره به انجام تست اعتیاد، بیماری های مقاربتی و برخی بیماری های خاص مانند تالاسمی، به عنوان شروط پیش از ازدواج، گفت: متاسفانه این مشاوره ها و تست ها برای بیماری های اعصاب و روان انجام نمی گردد؛ درحالیکه مشاوره های روانشناسی و تست های اعصاب و روان باید در شروط پیش از ازدواج گنجانده گردیده تا در صورت وجود این استعداد در خانواده ها، به طور جدی از ازدواج این افراد جلوگیری گردد.

حمدیه با اشاره به انتشار آمار ضد و نقیض درباره خودکشی قشر تحصیل نموده و دانشجویان، در این رابطه بیان کرد: آمار خودکشی در جهان 10 در 100هزار نفر در سال است. این رقم در کشورهای غربی از 10 بیشتر و بین 10 تا 20 و در کشورهای شرقی و اسلامی به خاطر اعتقادات مذهبی زیر10 نفر است.

تاثیر مذهب و اعتقادات در کاهش آمار خودکشی

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه مذهب و اعتقادات در کاهش آمار خودکشی در جوامع موثر است، اضافه نمود: در کشورهای مسلمان، هم اعتقادات و هم ساده دریافت زندگی، عاملی است برای کاهش آمار خودکشی، البته اثبات این مساله نیازمند تحقیقات میدانی و آماری گسترده تری دارد.

وی همچنین با اشاره به تأثیر آب و هوا، فرهنگ و شرایط جامعه در بروز خودکشی، اظهار کرد: به عنوان نمونه در کشورهای اسکاندیناوی به دلیل نوع آب و هوا و نبودن نور در ایامی از سال، آمار اقدام به خودکشی بالاست.

حمدیه همچنین در شرح دلایل اقدام به خودکشی در قشر دانشجو، مبهم بودن آینده شغلی و زندگی را به عنوان مهم ترین عوامل دانست و اضافه نمود: شرایط اقتصادی جامعه و پیچیدگی های زندگی باعث گردیده که دانشجویان نسبت به آینده شغلی و درآمدهای زندگی خود در آینده نگران باشند، این نگرانی بخصوص در بین دانشجویان پزشکی به دلیل تغییر شرایط اقتصادی و کاهش درآمدها بیشتر مشهود است؛ چراکه در گذشته پزشکان بلافاصله پس از فارغ التحصیلی جذب بازار کار گردیده و درآمد قابل قبولی نیز داشتند، ولی امروز وضعیت تغییر نموده و همین مساله باعث گردیده دانشجویان با ابهام به آینده نگاه نمایند.

برنامه ریزی و سیاستگذاری صحیح برای پذیرش دانشجو در دانشگاه ها

حمدیه برنامه ریزی و سیاستگذاری صحیح برای پذیرش دانشجو در دانشگاه ها و فراهم آوردن بستر و زمینه مناسب شغلی برای فارغ التحصیلان را در ایجاد امید و انگیزه میان دانشجویان بسیار موثر دانست و گفت: پیشگیری از بروز وقایع و ارتقای سطح بهداشت روان جامعه خیلی عاقلانه تر و به صرفه تر از چاره اندیشی پس از وقوع خودکشی است.

الزام ایجاد مراکز مشاوره فوری و یا تلفنی در زمینه آسیب های اجتماعی

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در انتها، برنامه ریزی برای ایجاد مراکز مشاوره فوری و یا تلفنی در زمینه آسیب های اجتماعی و یا خودکشی را یکی از ضرورت های جامعه امروز بیان کرد و گفت: متاسفانه کشور در این زمینه ضعف دارد؛ در حالیکه وجود شماره تماسی برای مواقع ضروری با هدف مشاوره و یاری به خانواده ها و یا افرادی که قصد خودکشی دارند، بسیار مفید و در کاهش آمار این موضوع موثر خواهد بود.

hodablog.ir: هدا بلاگ | انجمن گفتگوی سیستم مدیریت محتوای هدا بلاگ